بررسی پراکنش فضایی شاخص‌های توسعۀ پایدار شهری-روستایی با تأکید بر شاخص‌های آموزشی در پهنۀ استان گلستان

نویسندگان

  • ابراهیم معمری دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گرایش برنامه‌ریزی مسکن، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
چکیده مقاله:

این پژوهش با هدف پایش نابرابری فضایی براساس شاخص­های آموزشی در پهنۀ استان گلستان صورت پذیرفته است. برای نیل به این مهم از 22 گویه آموزشی با توجه به آمار و اطلاعات موثق و معتبر سال­نامۀ آماری استفاده گردید. روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ای-اسنادی بوده که با استفاده از تکنیک­های تصمیم‌گیری چند معیاره VIKOR و SAW مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ابتدا نحوۀ پراکنش جمعیت و توزیع شاخص­های آموزشی بر اساس تکنیک­های آنتروپی نسبی و ضریب جینی مورد ارزیابی قرار گرفته است، همچنین در محاسبۀ همبستگی بین متغیر­های جمعیت و شاخص­های آموزشی در شهرستان­های استان گلستان از تکنیک آماری اسپیرمن و برای نمایش فضایی- مکانی شاخص­ها از نرم­افزار ARC GIS 9.3 استفاده گردید. نتایج به­دست آمده از ضریب آنتروپی نشان می­دهد که پراکنش جمعیت با امتیاز (0.8877) و ضریب جینی با امتیاز (صفر)، بیانگر پراکنش متعادل و متناسب جمعیت در سطح شهرستان­های استان گلستان است. یافته­های به­دست آمده از تکنیک­های ویکور و ساو مشخص می­کند که توزیع شاخص­های آموزشی در استان گلستان بسیار ناهمگون و نابرابر است به گونه­ای که شهرستان گرگان با امتیاز (725/0) و شهرستان مراوه­تپه با امتیاز (016/0) به­ترتیب به‌عنوان برخوردارترین و محروم­ترین شهرستان­های استان هستند که اختلاف فاحشی بین آنها وجود دارد،  همچنین میزان همبستگی بین پراکنش جمعیت و رتبۀ شهرستان­ها با ضریب همبستگی اسپیرمن مورد ارزیابی قرار گرفته است و نتایج بررسی نشان می­دهد که شاخص­های آموزشی در سطح شهرستان­های استان گلستان بر اساس عامل پراکنش جمعیت صورت نگرفته است که این­امر نشان­دهندۀ عدم مدیریت و برنامه­ریزی صحیح منطقه­ای و شهری است. لذا پیشنهاد می­گردد، در برنامه­های توسعه، اصلاح ساختارهای فضایی با توجه ویژه به بستر محیط طبیعی و ویژگی‌های اجتماعی- اقتصادی نظام های فضایی (منطقه، ناحیه، شهر و روستا) در نظر گرفته شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل فضایی وضعیت مسکن در کلانشهر مشهد، با تأکید بر شاخصهای توسعه پایدار شهری

پژوهش حاضر از نوع، کاربردی _ توسعه‌ای و از نظر روش توصیفی _ تحلیلی و پیمایشی بوده که با هدف سنجش و تحلیل شاخص‌های توسعه پایدار مسکن در مناطق 13گانه شهر مشهد انجام گرفته است. تعداد 68 متغیر توسعه پایدار در زمینه مسکن در قالب 5 شاخص اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، دسترسی، زیست محیطی مورد سنجش قرار گرفتند و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی، تحلیل خوشه ای و رگرسیون چندگانه استفاده...

متن کامل

استراتژی‌های توسعۀ ورزش روستایی با تأکید بر ورزش‌های بومی و محلی (مورد مطالعه استان گلستان)

هدف این پژوهش، تدوین استراتژی‌های توسعۀ ورزش روستایی با تأکید بر ورزش‌های بومی و محلی بود. اجرای این پژوهش براساس روش تحلیل سلسله‌مراتبی[1]AHP است. این روش بر ریاضی مبتنی است و پرسشنامۀ آن به کمک نخبگان پر شد. برای تجزیه‌وتحلیل و حصول نتایج از داده‌های جمع‌آوری‌شده از نرم‌افزار Expert Choice استفاده شد. نتایج نشان داد که استراتژی‌های SO با وزن نهایی 368/0 در رتبۀ اول و پس از آن استراتژی‌های WO ...

متن کامل

بررسی تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی در استان گلستان

در طی دهه‌های گذشته بهبود معیشت پایدار مردم روستایی مورد توجه زیادی قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف اصلی توسعه‌ی پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از رهیافت‌های اصلی برای بهبود معیشت روستایی توسعه‌ی گردشگری روستایی است. بنابراین هدف این تحقیق بررسی تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی در استان گلستان است. طرح تحقیق حاضر شبه‌آزمایشی با مقایسه‌ی دو گروه روستاهای گردشگری و غیرگردشگری است، که ب...

متن کامل

سنجش شاخصهای توسعه در مناطق شهری با تأکید بر کیفیت زندگی. مطالعۀ موردی: شهر کاشان

دستیابی به کیفیت زندگی یکی از اهداف راهبردی توسعۀ پایدار شهری قلمداد می‌شود که بشر در طول حیات خویش به دنبال ارتقاء کمی و کیفی آن بوده است.بنابراین می‌توان گفت که کیفیت زندگی هم هدف و هم وسیلۀ توسعۀ پایدار است. هدف مقاله حاضر، ارزیابی و سنجش شاخص‌های توسعه به ویژه شاخص‌های کیفیت زندگی در سطح مناطق و نواحی شهر کاشان است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات میدانی استفاده شده اس...

متن کامل

گردشگری پایدار روستایی با تأکید بر روستای بزم استان فارس

‌نقش صنعت گردشگری در راهبردها و برنامه‌های توسعه کشورها در حال گسترش است و در این میان گردشگری روستایی دارای جایگاهی ویژه می‌باشد. گردشگری می‌تواند نقش مهمی در متنوع‌سازی اقتصاد روستایی و توسعه فرهنگی اجتماعی داشته باشد و با گسترش آن در نواحی روستایی می‌توان به پایداری جمعیت و اقتصاد این نواحی کمک نموده و زمینه دست‌یابی به توسعه پایدار روستایی را فراهم نمود. با این حال نباید از اثرات منفی توسعه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 34

صفحات  245- 260

تاریخ انتشار 2020-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023